Aspekty strukturalne
Bazując na doświadczeniach związanych z praktycznym stosowaniem rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 1141/2014 (zwanego dalej „rozporządzeniem") Urząd ds. Europejskich Partii Politycznych i Europejskich Fundacji Politycznych (zwany dalej „urzędem") stara się udostępnić europejskim partiom politycznym i europejskim fundacjom politycznym niewyczerpujący zbiór wskazówek. Żadna ze wskazówek udzielonych przez urząd nie wpływa na bezpośrednio wiążący charakter rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014. Co więcej, takie wskazówki mogą podlegać dostosowaniom w miarę zdobywania doświadczenia i/lub w następstwie zmian w ramach prawnych.
Rzeczywiste członkostwo
· Wymagana jest rzeczywista więź członkostwa z partiami lub organizacjami członkowskimi. Rzeczywista więź członkostwa istnieje między innymi wtedy, gdy partie lub organizacje członkowskie mają prawa i obowiązki dotyczące np. głosowania / uczestnictwa / dostępu do dokumentów.
· Ponadto zaistnienie rzeczywistej więzi członkostwa zależy od uiszczenia odpowiedniej składki członkowskiej. Dopóki składka członkowska nie zostanie uregulowana, wymaga się dostarczenia dowodu na to, że partia lub organizacja członkowska faktycznie i naocznie uczestniczyły w działalności partii wnioskującej o rejestrację.
· Aby stwierdzić rzeczywiste członkostwo w europejskich partiach politycznych, urząd może również sprawdzić, czy nie występuje wyraźny brak spójności pomiędzy programem politycznym podmiotu wnioskującego o rejestrację jako europejska partia polityczna a programem politycznym którejkolwiek wchodzącej w jej skład partii członkowskiej.
Rozdział między europejską partią polityczną a powiązaną z nią europejską fundacją polityczną
- Zgodnie z art. 3 ust. 3 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014 należy zapewnić rozdział między odpowiednimi strukturami bieżącego zarządzania i kierownictwa a rachunkami finansowymi każdej europejskiej partii politycznej i powiązanej z nią europejskiej fundacji politycznej.
- W odniesieniu do odpowiednich struktur zarządzania oznacza to w szczególności, że organy zarządzania obu organizacji muszą pozostać nie tylko formalnie odrębne, ale również strukturalnie zdolne do podejmowania w praktyce niezależnych od siebie decyzji dotyczących zarządzania.
- Pod tym kątem należy oceniać między innymi procedury podejmowania decyzji zawarte w statutach lub przepisach wykonawczych obu organizacji, w szczególności w odniesieniu do ważenia praw głosu osoby sprawującej funkcję w organach zarządzania obu organizacji oraz wszelkich uprawnień wykonawczych bezpośrednio jej przyznanych.
- W konsekwencji należy wykluczyć, by taka osoba mogła, z własnej inicjatywy i bez konieczności ubiegania się o większość w organie zarządzającym tej organizacji, wymusić wykonanie przez jedną z tych dwóch organizacji decyzji podjętej przez drugą organizację lub w imieniu drugiej organizacji. Konkretne kompetencje w zakresie zastępstwa przypisane do stanowiska przewidzianego dla tej osoby mogą zatem mieć dodatkowe znaczenie. .
- Bieżące zarządzanie poszczególnych organizacji nie może być całkowicie w rękach tych samych osób. W przypadku częściowego ich pokrywania się Urząd zbada, czy zapewniono wystarczający poziom autonomii operacyjnej obu podmiotów.
Zabezpieczenia przed ingerencją zagraniczną
- Zgodnie z art. 10 ust. 4 Traktatu o Unii Europejskiej oraz art. 2 ust. 1, art. 2 ust. 4, art. 3 ust. 1 lit. b) i art. 3 ust. 2 lit. e) rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014 należy wprowadzić pewne rozróżnienie między obywatelami lub podmiotami z UE i spoza UE w ich stosunkach z europejskimi partiami politycznymi lub europejskimi fundacjami politycznymi. Poza konsekwencjami dla wkładów i darowizn, należy zachować ostrożność w odniesieniu do zakresu udziału obywateli lub podmiotów spoza UE w strukturach zarządzania europejskimi partiami i fundacjami politycznymi.
- W szczególności należy zagwarantować, aby osoby nieposiadające obywatelstwa UE lub podmioty spoza UE nie mogły, indywidualnie lub zbiorowo,
- narzucić sposobu postępowania lub
- zablokować dane postępowanie wbrew woli większości oddających głos obywateli Unii lub pochodzących z Unii członków organów zarządzających europejską partią polityczną lub europejską fundacją polityczną.
Weryfikacja przynależności partyjnej posłów do PE – członkostwo indywidualne/członkostwo z tytułu przynależności do partii członkowskiej
W tym kontekście urząd weryfikuje:
- Jeżeli chodzi członkostwo z tytułu przynależności do partii członkowskiej:
- czy partia polityczna, z listy której dany poseł do PE został wybrany, rzeczywiście należy do danej europejskiej partii politycznej w dniu, w którym upływa ostateczny termin składania wniosków o finansowanie, i.e. czy opłacono ostatnią składkę członkowską, a jeżeli nie - to czy istnieją inne dowody na niedawne rzeczywiste uczestnictwo w działaniach danej europejskiej partii politycznej;
- czy dany poseł do PE należał do danej partii członkowskiej w dniu, w którym upływa ostateczny termin składania wniosków o finansowanie.
- Jeżeli chodzi o członkostwo indywidualne: czy dany poseł do PE został indywidualnym członkiem danej europejskiej partii politycznej i pozostawał jej członkiem w dniu, w którym upływa ostateczny termin składania wniosków o finansowanie. Kontrole te będą szczególnie ważne w przypadku nowych posłów do PE lub posłów, którzy wcześniej nie byli zgłaszani jako indywidualni członkowie.
Weryfikacja przynależności partyjnej posłów do PE – członkostwo posłów do PE w partiach politycznych na szczeblu państw członkowskich i w organizacjach politycznych z państw trzecich
Weryfikacja, czy poseł do Parlamentu Europejskiego nie należy do więcej niż jednej europejskiej partii politycznej, odbywa się na podstawie art. 17 ust. 3 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014 (zwanego dalej „rozporządzeniem").
- Posła do Parlamentu Europejskiego, który jest członkiem partii politycznej na poziomie państwa członkowskiego, nie można zaliczyć do europejskiej partii politycznej innej niż ta, której ta krajowa partia polityczna jest rzeczywistym członkiem.
- Poseł do Parlamentu Europejskiego należący do organizacji politycznej z państwa trzeciego, która jest „członkiem stowarzyszonym" innej europejskiej partii politycznej, nie znajduje się jednak w takiej samej sytuacji, ponieważ organizacji politycznej z państwa trzeciego nie można uznać za rzeczywistą partię członkowską w świetle orzecznictwa dotyczącego art. 2 rozporządzenia (zob. w szczególności wyrok Sądu z 25 listopada 2020 r., ACRE przeciwko PE, T-107/19).
- Zatem w kontekście weryfikacji przeprowadzanej przez urząd i bez uszczerbku dla ocen dokonywanych przez urzędnika zatwierdzającego Parlamentu Europejskiego poseł do Parlamentu Europejskiego może zostać uznany za indywidualnego członka europejskiej partii politycznej innej niż europejska partia polityczna, z którą stowarzyszona jest organizacja polityczna z państwa trzeciego, do której należy ten poseł, jeżeli indywidualne członkostwo zostanie udowodnione.
Wszystkie powyższe zasady pozostają bez uszczerbku dla weryfikacji konkretnych okoliczności, zwłaszcza w kontekście wniosku o finansowanie do Parlamentu Europejskiego, a także dla wytycznych urzędu dotyczących zabezpieczeń przed ingerencją zagraniczną.