Urząd ds. Europejskich Partii Politycznych i
Europejskich Fundacji Politycznych

Zakazy bezpośredniego i pośredniego finansowania

Bazując na doświadczeniach związanych z praktycznym stosowaniem rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 1141/2014 (zwanego dalej „rozporządzeniem") Urząd ds. Europejskich Partii Politycznych i Europejskich Fundacji Politycznych (zwany dalej „urzędem") stara się udostępnić europejskim partiom politycznym i europejskim fundacjom politycznym niewyczerpujący zbiór wskazówek. Żadna ze wskazówek udzielonych przez urząd nie wpływa na bezpośrednio wiążący charakter rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014. Co więcej, takie wskazówki mogą podlegać dostosowaniom w miarę zdobywania doświadczenia i/lub w następstwie zmian w ramach prawnych.

Działania podmiotów powiązanych z europejskimi partiami politycznymi

  • Urząd przypomina, że art. 22 ust. 1 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014 odnosi się również do działań prowadzonych przez podmioty powiązane na szczeblu europejskim, które otrzymują wsparcie finansowe od europejskiej partii politycznej.

  • Artykuł 22 ust. 1 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014 nie zakazuje wspólnych działań prowadzonych przez podmioty powiązane europejskiej partii politycznej wraz z partiami członkowskimi lub ich podmiotami powiązanymi.

  • Jednak zgodnie z tym artykułem w przypadku wspólnych działań podmiotów powiązanych europejskiej partii politycznej i partii członkowskich lub ich podmiotów powiązanych europejska partia polityczna musi dopilnować, aby poziom współfinansowania uwzględniał szereg czynników dotyczących kontekstu i przedmiotu takich wydarzeń (zob. powyżej). Należy w szczególności wziąć pod uwagę następujące czynniki:
    • widoczność europejskiej partii politycznej lub jej europejskiego podmiotu powiązanego;
    • poziom odpowiedzialności za wydarzenie ze strony podmiotu powiązanego europejskiej partii politycznej oraz
    • udział podmiotu powiązanego europejskiej partii politycznej w finansowaniu, który powinien być współmierny do jego widoczności i poziomu odpowiedzialności w porównaniu do partii członkowskiej lub jej podmiotu powiązanego.

Wspólne działania

  • Rozporządzenie (UE, Euratom) nr 1141/2014 nie zakazuje działań jako takich prowadzonych przez europejskie partie lub fundacje polityczne wspólnie z partnerami na szczeblu krajowym. Zwłaszcza inicjatywy informacyjne skierowane do obywateli i podejmowane przez partnerów krajowych na potrzeby działalności europejskiej partii lub fundacji politycznej mogą stanowić skuteczny sposób na zwrócenie uwagi na kwestie związane z polityką europejską. Należy jednak przy tym ściśle przestrzegać zakazu finansowania określonego w art. 22 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014.

  • W przypadku działań organizowanych wspólnie przez europejską partię polityczną i inną partię polityczną, w szczególności partię krajową, zbyt wysoki udział finansowy europejskiej partii politycznej w takich działaniach może stanowić „finansowanie pośrednie" zakazane na mocy art. 22 ust. 1 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014.

  • W przypadku działań organizowanych wspólnie przez europejską fundację polityczną i partię polityczną bądź inną fundację zbyt wysoki udział finansowy europejskiej fundacji politycznej w takich działaniach może stanowić „finansowanie pośrednie" zakazane na mocy art. 22 ust. 2 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014. .

  • Aby ustalić, czy doszło do pośredniego finansowania partii lub fundacji na szczeblu krajowym w rozumieniu tych przepisów, należy wziąć pod uwagę szereg czynników, w szczególności:

    • stałą widoczność europejskiej partii/fundacji politycznej;

    • poziom odpowiedzialności za działania ze strony europejskiej partii lub fundacji politycznej w porównaniu z partią lub fundacją na szczeblu krajowym. Przy ocenie tego drugiego czynnika istotne znaczenie ma ogólny kontekst, zakres, przedmiot, cele, grupy docelowe, motywacja i potencjalna wartość działań dla powodzenia partii krajowej w wyborach krajowych (zob. również MENL przeciwko Parlamentowi, T-829/16, pkt 83 i nast.);

    • udział europejskiej partii/fundacji politycznej w finansowaniu, w którym należy zachować realistyczną korelację między ogólnym zaangażowaniem w dane działania europejskiej partii/fundacji politycznej a zaangażowaniem partii krajowej (zob. również MENL przeciwko Parlamentowi, T-829/16, pkt 89).

Kandydat

  • Jeśli chodzi o kandydatów, zgodnie z art. 22 ust. 1 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014 w każdym przypadku należy indywidualnie ocenić, czy dany „kandydat" uzyskał „bezpośrednie lub pośrednie finansowanie" od europejskiej partii politycznej.

  • Aby stwierdzić, czy daną osobę należy uznać za „kandydata", stosuje się następujące kryteria:

    • istnienie uzasadnionych podstaw, by uznać, że w czasie gdy osoba ta brała udział w określonych działaniach europejskiej partii politycznej, kandydowała ona również w wyborach, zważywszy zwłaszcza na oświadczenia publiczne i proces powołania kandydatów w danej partii lub państwie członkowskim oraz

    • czas, jaki upłynął między działaniami, w których osoba ta brała udział, a wyborami.
  • Jeśli chodzi o działalność powyborczą, osób, które w przeszłości ubiegały się o urząd wybieralny (niezależnie od tego, czy faktycznie zostały wybrane), nie uznaje się już za „kandydatów" w rozumieniu art. 22 ust. 1 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014, chyba że ubiegają się o reelekcję lub o inny urząd wybieralny zgodnie z kryteriami opisanymi powyżej.

  • Należy pamiętać, że art. 22 ust. 1 rozporządzenia może mieć zastosowanie w innych sytuacjach, również gdy w działaniu nie uczestniczy żaden „kandydat", np. kiedy w ramach działań opłacanych przez europejską partię polityczną wybrany (już) przedstawiciel partii członkowskiej zapewnia tej partii członkowskiej widoczność i treści kosztem europejskiej partii politycznej (zob. w tej kwestii przedstawione powyżej ogólne wytyczne dotyczące wspólnych działań).

Uwagi ogólne

  • Finansowanie pośrednie ma miejsce, gdy krajowa partia polityczna bądź kandydat uzyskują korzyść finansową, unikając na przykład wydatków, które w przeciwnym wypadku musieliby ponieść, nawet jeśli nie doszło przy tym do bezpośredniego transferu środków (MENL przeciwko Parlamentowi, T-829/16; ADDE przeciwko Parlamentowi, T-48/17).
  • Aby ustalić, czy doszło do finansowania pośredniego, Urząd bierze pod uwagę szereg elementów, takich jak charakter finansowanego działania czy też czynniki geograficzne i czasowe (zob. MENL przeciwko Parlamentowi, T-829/16; ADDE przeciwko Parlamentowi, T-48/17).
  • Aby dowieść, że miało miejsce finansowanie pośrednie, wystarczy wykorzystać „łańcuch wystarczająco konkretnych, precyzyjnych i spójnych poszlak" (ACRE przeciwko Parlamentowi, T-107/19).