Urząd ds. Europejskich Partii Politycznych i
Europejskich Fundacji Politycznych

Zakazy bezpośredniego i pośredniego finansowania

Bazując na doświadczeniach związanych z praktycznym stosowaniem rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 1141/2014 (zwanego dalej „rozporządzeniem") Urząd ds. Europejskich Partii Politycznych i Europejskich Fundacji Politycznych (zwany dalej „urzędem") stara się udostępnić europejskim partiom politycznym i europejskim fundacjom politycznym niewyczerpujący zbiór wskazówek. Żadna ze wskazówek udzielonych przez urząd nie wpływa na bezpośrednio wiążący charakter rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014. Co więcej, takie wskazówki mogą podlegać dostosowaniom w miarę zdobywania doświadczenia i/lub w następstwie zmian w ramach prawnych.

Uwagi ogólne

  • Finansowanie pośrednie ma miejsce, gdy krajowa partia polityczna bądź kandydat uzyskują korzyść finansową, unikając na przykład wydatków, które w przeciwnym wypadku musieliby ponieść, nawet jeśli nie doszło przy tym do bezpośredniego transferu środków (MENL przeciwko Parlamentowi, T-829/16; ADDE przeciwko Parlamentowi, T-48/17).
  • Aby ustalić, czy doszło do finansowania pośredniego, Urząd bierze pod uwagę szereg elementów, takich jak charakter finansowanego działania czy też czynniki geograficzne i czasowe (zob. MENL przeciwko Parlamentowi, T-829/16; ADDE przeciwko Parlamentowi, T-48/17).
  • Aby dowieść, że miało miejsce finansowanie pośrednie, wystarczy wykorzystać „łańcuch wystarczająco konkretnych, precyzyjnych i spójnych poszlak" (ACRE przeciwko Parlamentowi, T-107/19).

Wspólne działania

  • Rozporządzenie (UE, Euratom) nr 1141/2014 nie zakazuje działań jako takich prowadzonych przez europejskie partie lub fundacje polityczne wspólnie z partnerami na szczeblu krajowym. Zwłaszcza inicjatywy informacyjne skierowane do obywateli i podejmowane przez partnerów krajowych na potrzeby działalności europejskiej partii lub fundacji politycznej mogą stanowić skuteczny sposób na zwrócenie uwagi na kwestie związane z polityką europejską. Należy jednak przy tym ściśle przestrzegać zakazu finansowania określonego w art. 22 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014.

  • W przypadku działań organizowanych wspólnie przez europejską partię polityczną i inną partię polityczną, w szczególności partię krajową, zbyt wysoki udział finansowy europejskiej partii politycznej w takich działaniach może stanowić „finansowanie pośrednie" zakazane na mocy art. 22 ust. 1 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014.

  • W przypadku działań organizowanych wspólnie przez europejską fundację polityczną i partię polityczną bądź inną fundację zbyt wysoki udział finansowy europejskiej fundacji politycznej w takich działaniach może stanowić „finansowanie pośrednie" zakazane na mocy art. 22 ust. 2 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014. .

  • Aby ustalić, czy doszło do pośredniego finansowania partii lub fundacji na szczeblu krajowym w rozumieniu tych przepisów, należy wziąć pod uwagę szereg czynników, w szczególności:

    • stałą widoczność europejskiej partii/fundacji politycznej;

    • poziom odpowiedzialności za działania ze strony europejskiej partii lub fundacji politycznej w porównaniu z partią lub fundacją na szczeblu krajowym. Przy ocenie tego drugiego czynnika istotne znaczenie ma ogólny kontekst, zakres, przedmiot, cele, grupy docelowe, motywacja i potencjalna wartość działań dla powodzenia partii krajowej w wyborach krajowych (zob. również MENL przeciwko Parlamentowi, T-829/16, pkt 83 i nast.);

    • udział europejskiej partii/fundacji politycznej w finansowaniu, w którym należy zachować realistyczną korelację między ogólnym zaangażowaniem w dane działania europejskiej partii/fundacji politycznej a zaangażowaniem partii krajowej (zob. również MENL przeciwko Parlamentowi, T-829/16, pkt 89).
  • Jeżeli Urząd nie zna ogółu kosztów wspólnego działania, zazwyczaj bada je dokładniej, ponieważ jest to jedno z podstawowych kryteriów oceny zgodności z art. 22 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014. W takiej sytuacji mogą być przydatne dodatkowe dokumenty, takie jak zaproszenie lub wszelkie inne dokumenty poświadczające, z zastrzeżeniem że po analizie może zrodzić się potrzeba dodatkowych informacji.
  • W związku z ewentualnymi dodatkowymi wnioskami Urzędu o udzielenie informacji na temat wspólnych działań warto byłoby, żeby europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne dysponowały łatwo dostępnym standardowym zestawem dokumentacji dla każdego ze wspólnych działań, w szczególności wszelkimi ustaleniami finansowymi (jeżeli takie poczyniono), zdjęciami, szczegółowymi programami.

Kandydat

  • Jeśli chodzi o kandydatów, zgodnie z art. 22 ust. 1 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014 w każdym przypadku należy indywidualnie ocenić, czy dany „kandydat" uzyskał „bezpośrednie lub pośrednie finansowanie" od europejskiej partii politycznej.
  • Aby stwierdzić, czy daną osobę należy uznać za „kandydata", stosuje się następujące kryteria:

    • istnienie uzasadnionych podstaw, by uznać, że w czasie gdy osoba ta brała udział w określonych działaniach europejskiej partii politycznej, kandydowała ona również w wyborach, zważywszy zwłaszcza na oświadczenia publiczne i proces powołania kandydatów w danej partii lub państwie członkowskim oraz

    • czas, jaki upłynął między działaniami, w których osoba ta brała udział, a wyborami.
  • Jeśli chodzi o działalność powyborczą, osób, które w przeszłości ubiegały się o urząd wybieralny (niezależnie od tego, czy faktycznie zostały wybrane), nie uznaje się już za „kandydatów" w rozumieniu art. 22 ust. 1 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014, chyba że ubiegają się o reelekcję lub o inny urząd wybieralny zgodnie z kryteriami opisanymi powyżej.
  • Należy pamiętać, że art. 22 ust. 1 rozporządzenia może mieć zastosowanie w innych sytuacjach, również gdy w działaniu nie uczestniczy żaden „kandydat", np. kiedy w ramach działań opłacanych przez europejską partię polityczną wybrany (już) przedstawiciel partii członkowskiej zapewnia tej partii członkowskiej widoczność i treści kosztem europejskiej partii politycznej (zob. w tej kwestii przedstawione powyżej ogólne wytyczne dotyczące wspólnych działań).
  • Niekoniecznie jedynym istotnym elementem jest oficjalny okres trwania kampanii. Status kandydata trzeba oceniać na podstawie prawa krajowego i zgodnie ze zwyczajami przedwyborczymi (np. prawybory w partii). Dla Urzędu głównym kryterium jest to, czy w trakcie działania fakt kandydowania był już znany i nagłaśniany, niezależnie od formalnego etapu kandydowania.
  • Gdy europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna pokrywają koszty podróży kandydata, fakt ten można uznać za korzyść na rzecz kandydata, jeżeli w przeciwnym razie kandydat musiałby pokryć ten koszt z budżetu przeznaczonego na kampanię. Oceniając działanie, trzeba również uwzględnić inne elementy, takie jak zakres i miejsce działania.

Działania podmiotów powiązanych z europejskimi partiami politycznymi

  • Urząd przypomina, że art. 22 ust. 1 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014 odnosi się również do działań prowadzonych przez podmioty powiązane na szczeblu europejskim, które otrzymują wsparcie finansowe od europejskiej partii politycznej.

  • Artykuł 22 ust. 1 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014 nie zakazuje wspólnych działań prowadzonych przez podmioty powiązane europejskiej partii politycznej wraz z partiami członkowskimi lub ich podmiotami powiązanymi.

  • Jednak zgodnie z tym artykułem w przypadku wspólnych działań podmiotów powiązanych europejskiej partii politycznej i partii członkowskich lub ich podmiotów powiązanych europejska partia polityczna musi dopilnować, aby poziom współfinansowania uwzględniał szereg czynników dotyczących kontekstu i przedmiotu takich wydarzeń (zob. powyżej). Należy w szczególności wziąć pod uwagę następujące czynniki:
    • widoczność europejskiej partii politycznej lub jej europejskiego podmiotu powiązanego;
    • poziom odpowiedzialności za wydarzenie ze strony podmiotu powiązanego europejskiej partii politycznej oraz
    • udział podmiotu powiązanego europejskiej partii politycznej w finansowaniu, który powinien być współmierny do jego widoczności i poziomu odpowiedzialności w porównaniu do partii członkowskiej lub jej podmiotu powiązanego.

Środki naprawcze

  • Środki naprawcze umożliwiają europejskim partiom politycznym i europejskim fundacjom politycznym zaradzenie niektórym sytuacjom naruszenia, zanim Urząd podejmie decyzję w sprawie sankcji i opublikuje tę karę.

  • Środki naprawcze nie likwidują jednak skutków naruszenia. W związku z tym, z wyjątkiem błędów czysto pisarskich, obliczeniowych lub innych drobnych błędów, środki te „naprawiają sytuację" w rozumieniu art. 29 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014 tylko wtedy, gdy w rozsądnym terminie wskazanym przez Urząd w danym przypadku:
    • skutecznie zapewnią spóźnioną zgodność z wymogiem, który miał być pierwotnie spełniony (może to być - w zależności od danego przypadku - wypłata kwoty, która miała być wypłacona lub odzyskana we wcześniejszym terminie), a także dodatkowo;
    • obejmują solidne i weryfikowalne środki strukturalne, które zapobiegają ponownemu wystąpieniu sytuacji w przyszłości (może to być - w zależności od okoliczności - przeszkolenie wewnętrzne personelu, odrzucenie umów, z których wynikał problem zgodności, poinformowanie partii członkowskich itp.).

  • Wdrażanie środków naprawczych polega na stałych działaniach następczych. W szczególności zasadnicze znaczenie ma konsekwentne przestrzeganie w przyszłości wymogu, w odniesieniu do którego europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna zastosowała już wcześniej środek naprawczy. Dana europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna nie może po raz drugi „naprawić" podobnej sytuacji naruszenia za pomocą takich samych środków naprawczych. Oczekuje się, że europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna, która miała już wcześniej okazję - jeszcze bez kary - dostosować swoje procedury w związku z podobnym problemem zgodności, wprowadzi znacznie lepsze środki naprawcze.