Europees actieplan voor campagnes

Europees actieplan voor campagnes

Artikel 21 van de verordening heeft alleen betrekking op Europese politieke partijen en niet op Europese politieke stichtingen.

Het verbod op rechtstreekse of onrechtstreekse financiering van andere politieke partijen of kandidaten overeenkomstig artikel 22 van de verordening blijft van toepassing naast artikel 21 van de verordening. De Autoriteit herinnert aan de criteria voor de beoordeling van naleving van artikel 22 zoals hierboven uiteengezet.

Tegelijkertijd worden Europese politieke partijen er overeenkomstig artikel 21 toe aangemoedigd hun eigen campagne voor de Europese verkiezingen te voeren, in overeenstemming met de waarden van de Unie, als aanvulling op de campagnes van de bij haar aangesloten partijen maar duidelijk daarvan te onderscheiden.

Dit geldt ook wanneer de lijsttrekker van een Europese politieke partij tevens kandidaat is bij de verkiezingen voor het Europees Parlement in een bepaalde EU-lidstaat. Hieruit volgt dat Europese politieke partijen het recht hebben om financieel bij te dragen aan campagnes in het kader van de verkiezingen voor het Europees Parlement, ook wanneer een lijsttrekker van een Europese politieke partij tegelijkertijd op een kandidatenlijst in een van de lidstaten staat, op voorwaarde dat zij zich houden aan artikel 22, lid 1, van de verordening zoals hierboven toegelicht.

In dit verband herinnert de Autoriteit aan de vijf leidende beginselen voor de campagnes van Europese politieke partijen in de context van de Europese verkiezingen (die samen met het directoraat-generaal Financiën van het Europees Parlement in 2018 zijn opgesteld):
  • Bereik: transnationaal (de campagne omvat meerdere lidstaten),
  • Inhoud: de nadruk ligt in de eerste plaats op Europese thema's,
  • Eigendom: de verantwoordelijkheid ligt bij de Europese politieke partij,
  • Auteurschap: zichtbaarheid van de Europese politieke partij, en
  • Verenigbaarheid met het nationale recht.
Om de praktische uitvoering van deze leidende beginselen te vergemakkelijken en het beheer van de naleving in een vroeg stadium te laten plaatsvinden, heeft de Autoriteit de tool "E-CAP" (actieplan voor Europese campagnes) ontwikkeld om Europese politieke partijen te helpen bij het plannen van hun campagnes in overeenstemming met de toepasselijke regels en beginselen. Voorbeelden van belangrijke risicobeperkende maatregelen wat naleving betreft, zijn onder meer de deelname van een lijsstrekker ("Spitzenkandidat/-in") aan de activiteiten en de duidelijke zichtbaarheid van de Europese politieke partij.

In verband met activiteiten in het kader van Europese campagnes kan er weliswaar informatie worden uitgewisseld met nationale autoriteiten, maar de beoordeling die door nationale autoriteiten wordt verricht met betrekking tot nationale partijen of kandidaten - bijvoorbeeld om na te gaan of medefinanciering door Europese politieke partijen van gezamenlijke activiteiten krachtens het nationale recht inzake de financiering van politieke partijen als ontvangsten van de desbetreffende partijen kan worden beschouwd - doet geen afbreuk aan de beoordeling die door de Autoriteit wordt verricht overeenkomstig artikel 22, lid 1, van de verordening. De Autoriteit houdt in voorkomend geval contact met de lidstaten om een harmonieuze toepassing van de verordening en van het nationale recht als de twee complementaire niveaus van het regelgevingskader te vergemakkelijken.

Lead candidates ('Spitzenkandidaten') of European political parties as risk mitigators

  • The designation by a European political party of a lead candidate for the European elections ('Spitzenkandidat/-in'), as well as their participation in activities of the European political party concerned, are a key driver of the European nature of the campaign of the European political party concerned. 'Spitzenkandidaten' therefore mitigate compliance risks for the campaign of the European political party overall, as well as for individual activities in their presence, provided they are presented as European lead candidate and carrying a political project for the entire European Union.

  • More particularly, 'Spitzenkandidaten' designated and presented as such by a European political party for its campaign to the European elections are reducing compliance risks in light of Article 22(1) of Regulation (EU, Euratom) No 1141/2014. Due to the transnational nature of the European elections campaigns of European political parties, this compliance risk reduction effect applies also in the Member State where 'Spitzenkandidaten' are simultaneously on a national or regional ballot for election to the European Parliament, provided they are presented as European lead candidate and carrying a political project for the entire European Union.

  • In light of Article 21(1) of Regulation (EU, Euratom) No 1141/2014, 'Spitzenkandidaten' can only be those designated by a European political party. The above risk mitigation effects only apply as of the time of such designation, and only in relation to the designating European political party.

Gezamenlijke campagnes van Europese politieke partijen

Uit het oogpunt van Verordening (EU, Euratom) nr. 1141/2014 zijn gezamenlijke Europese campagnes waar verschillende Europese politieke partijen bij betrokken zijn, op zich niet verboden, maar mogen noch de financiering, noch de identiteit en de besluitvormingsprocessen van de verschillende betrokken Europese politieke partijen bij dergelijke campagnes worden vermengd. Meer concreet gelden de volgende beperkingen voor gezamenlijke campagnes van Europese politieke partijen:

Zoals u terecht veronderstelt, zou de financiering van activiteiten in dit verband worden onderzocht aan de hand van artikel 22, lid 1.

Daarom zal de Autoriteit net als bij gezamenlijke activiteiten van partijen op nationaal niveau nagaan of door een Europese politieke partij rechtstreekse of onrechtstreekse financiering aan een andere is verstrekt. Om na te gaan of sprake is van onrechtstreekse financiering, worden de volgende criteria gehanteerd, die hierboven nader worden toegelicht:
  • Consistente zichtbaarheid van elk van de betrokken Europese politieke partijen
  • Mate waarin elk van de betrokken Europese politieke partijen bij de activiteit betrokken is
  • Het meegefinancierde deel moet op een realistische wijze in overeenstemming zijn met de mate waarin elk van de betrokken Europese politieke partijen in het algemeen bij de activiteit betrokken is.
Europese verkiezingscampagnes in de zin van artikel 21, lid 1, van Verordening (EU, Euratom) nr. 1141/2014 als vorm van deelname aan de Europese verkiezingen overeenkomstig artikel 3, lid 1, punt d), van Verordening (EU, Euratom) nr. 1141/2014 worden gevoerd door Europese politieke partijen, en niet door samenwerkingsplatforms die deze verhullen of terzijde schuiven. Dit houdt ook in dat de raad van bestuur van de ene Europese politieke partij zich er niet toe kan verbinden voor de campagnestrategie of de uitvoering van campagneactiviteiten te worden aangestuurd door de raad van bestuur van de andere Europese politieke partij of door middel van besluitvormingsstructuren buiten beide Europese politieke partijen om. De wettelijke besluitvormingsprocedures moeten afzonderlijk blijven en de besluitvorming van de ene partij (met betrekking tot campagnes) mag niet aan de andere partij of aan een extern platform worden overgedragen.

Bijgevolg gelden de richtsnoeren van de Autoriteit in het kader van het actieplan voor Europese campagnes ("E-CAP") en de controle op de deelname aan de Europese verkiezingen voor alle partijen afzonderlijk, en moet voor elk van de Europese politieke partijen die bij gezamenlijke campagnes betrokken zijn, voldoende besluitvormingsautonomie worden aangetoond.

Deze informatie doet geen afbreuk aan de beoordeling door de ordonnateur van het Europees Parlement in het kader van zijn bevoegdheid.

Influencers as campaigning tool

Having recourse to 'influencers' is not as such a prohibited campaigning tool from the perspective of the Regulation (EU, Euratom) No 1141/2014 (the "Regulation"). The Authority nonetheless would like to draw attention to the general principle that outsourcing activities of European political parties must not circumvent the rules applicable to European political parties themselves. More particularly, the conduct of 'influencers' or other service providers acting within the framework of their contractual relations with a European political party is attributable to the European political party itself.

This means in particular that the European political party should draw the 'influencers' attention to:
  • The requirement to comply throughout the campaign with the values of the Union and applicable, including national, rules (see E-CAP letter of 25 May 2023, as published above). This means in particular that national medial law and - until the new Regulation on political advertisement enters into force - national rules on political advertisement are to be observed.

  • The requirement to abstain from personal data protection rules infringements throughout the campaign, including in light of Article 10a of the Regulation. This means in particular that deep fakes or other forms of stolen personal data must not be displayed or referred to.

  • Where relevant, the prohibitions of funding according to Article 22(1) of the Regulation and risk reduction principles for joint activities apply (see E-CAP letter, and general guidance, as published above). This means in particular that contractors can only be funded by a European political party for 'influencing' activity if and to the extent this does not amount to indirect funding of another party, in particular a national party.

European campaigns – visual and thematic risk mitigators

  • Subject to the above-mentioned constraints, and without prejudice to the assessment of concrete E-CAP, the Authority points out the following risk mitigating factors in relation to logos:

    • Logo of European political parties prominently visible

    • Topics of cross-border relevance, which would remain the same in campaigning activities across multiple Member States.
  • The risk mitigator "lead candidate" ("Spitzenkandidat/-in") recalled above can only be relied on in relation to a candidate that is nominated as such by the European political party itself, not merely by a member party, and campaigns for the European political party across Member States.

  • Compliance risks are high as regards a national candidate display alongside the European political parties and national party logos, if national logo and national candidate combined would take substantially more space on the display than the presence of the European political party and its logo on the same display (and consequently, national parties and candidates might appear as the main driver of this form of campaigning, thus casting doubt over compliance with the campaign ownership criterion).